رشته فرش یکی از رشته های بسیار محبوب است. دانشجویان رشته فرش گرایش سایر زیرانداز ها با نحوه انواع بافت، انواع زیلو، انواع گلیم، انواع سوماک، انواع گبه، و دیگر زیراندازها آشنا می شوند. لازم به ذکر می باشد که دانشجویان این رشته با نحوه بافت آن ها به صورت عملی نیز آشنا می شوند. در ادامه به بررسی رشته فرش، معرفی دانشگاه ها و ظرفیت دانشگاه ها، معرفی دروس، بازار کار و درآمد می پردازیم. با آکادمی آرته همراه باشید.

آشنایی با رشته فرش

هنر فرش بافی از گذشته تا کنون رواج داشته است. از گذشته برای تامین مخارج زندگی از این هنر دست استفاده می شده است. فرش های دستباف، فرش های گران قیمتی می باشند. اما نمونه دیگری از فرش ها وجود دارند که به کمک دستگاه های صنعتی تولید می شوند. دانشجویان رشته هنر که به طراحی فرش و صنعت علاقه مند هستند می توانند رشته فرش را انتخاب کنند.

رشته فرش و ماهیت آن

فرش یکی از هنر های بسیار زیبا و جذاب است که به صورت دستی و یا ماشینی تولید می شود. فرش های دست باف توسط دست های توانا و خلاق هنرمندان تولید می شوند. هنر فرش بافی در گذشته به عنوان یک هنر به حساب می آمد که انتقال و یا یادگیری این دانش به صورت نسل به نسل انجام می شده است، اما امروزه این هنر به عنوان یک رشته دانشگاهی وارد دانشگاه ها شده است که از مزیت های آن می توان به پرورش متخصصان با دید علمی به صنعت فرش اشاره کرد.

ورود به رشته فرش و توانایی های لازم

توجه کنید که انتخاب هر کدام از رشته های هنر مانند رشته مجسمه سازی، رشته نقاشی و …. به ذوق، استعداد و علاقه احتیاج دارد. دانش آموزانی قصد دارند در این رشته تحصیل کنند باید خلاقیت داشته باشند. این دانش آموزان در دوران تحصیل برای درک بهتر مطالب و درس ها باید به مطالعه و یادگیری مطالب مختلفی چون تاریخ هنر فرش بافی، تاریخ هنر های بومی و تاریخ هنرهای دستی بپردازند تا با آگاهی بتوانند با توجه به طرح هایی مطابق با اصالت ایران همراه با نوآوری و ذوق هنری خود طرح های زیبا و جذابی را ارائه دهند. فارغ التحصیلان این رشته با داشتن پشتکار و هدف می توانند در آینده کار های مثبت و با ارزشی انجام دهند.

معرفی دروس در مقطع کارشناسی

از درس های مشترک این رشته با سایر گرایش های رشته فرش می توان به شیمی عمومی، کارگاه طراحی پایه، هنر در تمدن اسلامی، کارگاه بافت قالی، کارگاه مرمت و نگهداری قالی، تاریخ فرش، کارگاه طراحی سنتی، آشنایی باهنر در تاریخ، عکاسی، آشنایی با هنرهای سنتی ایران، جامعه‌شناسی فرش، اصول رنگرزی، شناخت و ارزیابی فرش دست‌بافت، هندسه نقوش در هنرهای سنتی ایران، آشنایی با مواد اولیه و ابزار، کنترل کیفی استانداردهای فرش، جغرافیای فرش، سیر تحول و تطور نقوش و نمادها در هنرهای سنتی، زیبایی‌شناسی فرش ایران، اقتصاد فرش ایران، پژوهش در فرش ایران، علوم الیاف، ریسندگی و …. اشاره کرد.

گرایش های رشته فرش در مقطع کارشناسی

رشته فرش به طور کلی دارای 4 گرایش چون طراحی، بافت، رنگرزی، مرمت و تکمیل و سایر زیرانداز ها می باشد. که در ادامه به بررسی هر کدام از آن ها پرداخته ایم.

1. گرایش رنگرزی

دانشجویانی که در این رشته فعالیت می کنند، باید اطلاعاتی در زمینه تکنولوژی مواد رنگرزی، شیمی، تکنولوژی رنگ و شیمی تجزیه را کسب کنند. دانشجویان این رشته اطلاعات لازم در زمینه رنگرزی سنتی و شیمیایی را کسب می کنند.

گرایش رنگرزی و دروس تخصصی آن

از دروس تخصصی این رشته می توان به کارگاه رنگرزی سنتی، شیمی تجزیه و آزمایشگاه، کارگاه رنگرزی شیمیایی، فیزیک الیاف و آزمایشگاه شیمی و تکنولوژی مواد رنگرزی و آزمایشگاه تکنولوژی رنگ اشاره کرد.

2. گرایش بافت

دانشجویانی که این گرایش را به عنوان رشته دانشگاهی خود انتخاب می کنند باید نحوه بافت قالی، انواع بافت قالی و گره ها را مورد مطالعه قرار دهند.

دروس تخصصی گرایش بافت

از دروس تخصصی این رشته می توان به حفاظت و مرمت گلیم، حفاظت و مرمت فرش 3و4، بافت فرش 3و4، رنگرزی سنتی 2 اشاره کرد.

3. گرایش طراحی

دانشجویانی که در این زمینه تحصیل می کنند درباره نحوه طراحی قالی و گلیم اطلاعاتی کسب می کنند و انواع مختلف نقش های قالی های ایرانی را مورد بررسی و مطالعه قرار می دهند.

دروس تخصصی گرایش طراحی

از درس های تخصصی این رشته می توان به کارگاه طراحی گلیم و سایر زیراندازها، کارگاه رنگ و نقطه، کارگاه طراحی قالی، بررسی طرح‌ها و نقوش قالی ایران، شناخت انواع مختلف نقوش قالی ‌های ایرانی کارگاه نگارگری اشاره کرد.

4. گرایش مرمت و تکمیل

دانشجویانی که در این رشته تحصیل می کنند در زمینه رنگ، الیاف، انواع بافت، رنگرزی شیمیایی و سنتی، دارکشی فرش، انواع گره، نحوه حفظ کیفیت فرش، ابعاد فرش و مرمت فرش اطلاعاتی کسب می کنند.

دروس تخصصی رشته فرش گرایش مرمت و تکمیل

دروس تخصصی این رشته شامل آشنایی با اصول غبارگیری و شستشوی فرش، کارگاه بافت گلیم، بررسی طرح‌ها و نقوش قالی ایران، کارگاه رنگرزی سنتی، کارگاه رنگرزی شیمیایی، کارگاه بافت قالی، مرمت قالی، شناخت مواد ویژه مرمت قالی، مرمت و نگهداری گلیم و سایر زیراندازها می باشد.

5. گرایش سایر زیر انداز ها

دانشجویان رشته فرش گرایش سایر زیرانداز ها با نحوه انواع بافت، انواع زیلو، انواع گلیم، انواع سوماک، انواع گبه، و دیگر زیراندازها آشنا می شوند. لازم به ذکر می باشد که دانشجویان این رشته با نحوه بافت آن ها به صورت عملی نیز آشنا می شوند.

دروس تخصصی گرایش زیر انداز ها

از دروس تخصصی رشته فرش گرایش سایر زیرانداز ها می توان به کارگاه بافت گلیم، کارگاه بافت زیلو، کارگاه بافت گلیم‌های یک رو، کارگاه بافت گبه‌ و سایر قالی‌های ایلیاتی، کارگاه مرمت و تکمیل انواع گلیم و سایر زیراندازها، کارگاه بافت سوماک، جغرافیای گلیم و سایر زیراندازها، کارگاه بافت طراحی گلیم و سایر زیراندازها، بررسی نقوش و نماد ها در گلیم و سایر زیراندازهای سنتی ایران، پژوهش در نقش و رنگ گلیم و سایر زیراندازهای ایران اشاره کرد.

گرایش های رشته فرش در مقطع کارشناسی ارشد

برای اطلاع از گرایش های کارشناسی ارشد این رشته می توانید از دفترچه موجود در سایت سازمان سنجش مربوط به همان سال کمک بگیرید. با توجه به دفترچه موجود در سایت سازمان سنجش مربوط به سال 1400، رشته نامبرده با کد 1363 دارای 4 گرایش تولید، طراحی، پژوهش در هنر، مواد اولیه و رنگرزی می باشد.

ادامه تحصیل در رشته فرش و مقاطع بالا تر و وضعیت آن

در ایران این رشته در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد ارائه شده است. افرادی که قصد ادامه تحصیل این رشته در مقطع دکترا را دارند می توانند دیگر رشته هایی مجاز گروه هنر شرکت کنند. توجه کنید که در دفترچه آزمون، رشته ای تحت عنوان فرش و یا مرتبط با آن ذکر نشده است.

بازار کار و آینده شغلی این رشته در ایران

یکی از دغدغه های اصلی دانش آموزانی که می خواهند این رشته را به عنوان رشته دانشگاهی انتخاب کنند این است که بازار کار آن چگونه است. در این باره باید گفت بازار کار تمام رشته ها با کمی مشکل رو به رو می باشد اما این گونه نیست که کار پیدا نشود.

یکی از پر سود ترین صنعت ها، صنعت فرش در ایران است که دلیل آن، تهیه مواد اولیه فرش در ایران و تولید فرش های دستباف می باشد. در نتیجه مراکز دولتی و خصوصی که در این زمینه فعالیت می کنند فارغ التحصیلان این رشته را که دارای خلاقیت و مهارت کافی در زمینه رنگ، طرح و بافت هستند را جذب می کنند. توجه کنید که زمینه فعالیت فارغ التحصیلان این رشته متفاوت خواهد بود که می توان به مشاور بازرگانان فرش اشاره کرد.

بازار کار فرش در ایران

افرادی که از شرایط مالی خوب برخوردار می باشند می توانند در کنار دیگر شرایط به عنوان سرمایه گذار در زمینه تولید فرش یا صادرات آن فعالیت کنند. تعداد علاقه مندان به رشته نامبرده زیاد بوده و افراد زیادی قصد دارند تا در این رشته تحصیل کنند و یا در آموزشگاه های خصوص اطلاعات لازم را کسب کنند. در نتیجه زمینه آموزش هم برای فارغ التحصیلان این رشته نیز وجود دارد.

حقوق و میزان درآمد فارغ التحصیلان رشته فرش در ایران

میزان درآمد و یا حقوق فارغ التحصیلان این رشته به عوامل مختلفی چون سازمانی که در آن فعالیت می کنند، زمینه شغلی آن ها و ….. بستگی دارد. به عنوان مثال افرادی که در ارگان های دولتی مشغول به کار هستند متناسب با قانون مدیریت کشور حقوق دریافت می کنند، همچنین افرادی که در ارگان های خصوصی کار می کنند، بر اساس توافق انجام شده با کارفرما حقوق دریافت می کنند.

توجه کنید که معمولا ارگان های خصوصی حقوق بیشتری به افراد می دهند. افرادی که به عنوان سرمایه گذار در این زمینه فعالیت می کنند با توجه به وضعیت بازار، سود و زیان درآمد متغیر دارند. کمترین درآمد در این رشته مربوط به افرادی می باشد که مشغول به آموزش این رشته هستند که کمترین میزان درآمد در این رشته را به صورت میانگین می توان تقریبا 7 میلیون تومان به صورت ماهانه محاسبه کرد.

دانشگاه های برتر رشته فرش در ایران

 این رشته در 10 دانشگاه سراسری مانند دانشگاه اراک، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، دانشگاه سمنان، دانشگاه باهنر–کرمان، دانشگاه شیراز، دانشگاه کاشان، دانشگاه سیستان بلوچستان-زاهدان، دانشگاه هنر، دانشگاه هنر اصفهان و دانشگاه هنر شیراز ارائه شده است که از بین آن ها دانشگاه هنر از بهترین دانشگاه ها به حساب می آید.