ایرانیان از دیرباز در فرهنگ و هنر سرآمد و سردمدار بوده اند. هنر در شاخه های بسیار مختلف و متنوع، همواره با زندگی مردم ایران عجین بوده است. یکی از زیباترین هنرها، هنرهای مختلف صناعی است. تدریس رشته هنرهای صناعی در دانشگاههای ایران، گامی بزرگ در پیشرفت و پرورش خلاقیت های هنری علاقمندان برداشته است.

هنر به دلیل بالندگی زیرشاخه های زیاد و گسترده ای دارد. می توان گفت در طول همه زمانها هنر علاوه بر کاربردی بودن و درآمدزا بودن، مرحمی برای بسیاری انسانها بوده است. رشته های هنری زیاد و گسترده هستند و مورد مبحث ما در این مقاله رشته هنرهای صناعی است. این رشته هنوز به اندازه رشته های نقاشی، گرافیک،  عکاسی، مجسمه سازی و… شناخته شده نیست و خیلی افراد هنوز در مورد زیرشاخه ها و شرایط کاری و درآمدی آن چیز زیادی نمی دانند. اگر شما می‌خواهید در مورد دروس رشته هنرهای صناعی، زیرشاخه ها و گرایش ها، وضعیت درآمد و بازار کار و وضعیت ادامه تحصیل این رشته اطلاعات کسب کنید، می توانید ما را تا انتهای این مطلب همراهی کنید.

ماهیت رشته هنر های صناعی

ماهیت و مبانی رشته هنرهای صناعی که از زیرگروه های رشته هنرهای تجسمی به شمار می رود، آشنایی با فرهنگ و تمدن و اعتلای آن، آشنایی با آداب و رسوم، و تقویت انواع فرهنگ های بومی کشورمان بر اساس ترویج فرهنگ های ملی و معنوی و شناخت تمدن های مختلف بشری، آشنایی با سیر تحول فرهنگ و هنر در طول زمان و بالا بردن کیفیت مبانی و کاربرد هنرهای صناعی است. این رشته دانشگاهی در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در دانشگاه های ایران ارائه می شود. افرادی که علاقه مند به کسب اطلاعات بیشتر درباره فرهنگ و تمدن، اعتقادات و آداب و رسوم مردم روزگاران گذشته هستند می توانند در این رشته هنری تحصیل کنند. دروس رشته هنرهای صناعی شامل مبانی نظری و علمی است که دانشجویان را در همه زمینه های لازم برای کسب مهارت در این رشته تعلیم می دهد.

توانایی های مورد نیاز برای ورود به رشته هنرهای صناعی

موفقیت در رشته هنرهای صناعی مانند همه رشته ها نیازمند یک سری مهارت های پیش زمینه ای است.

شما برای موفقیت در این رشته ها و درک آسان مباحث آن و به کارگیری آنها و ورود موفق به بازار کار، نیاز به داشتن ذوق و خلاقیت هنری، علاقه مندی به تاریخ و تمدن گذشته و علاقه به آشنایی با آداب و رسوم مردم و قومیت های مختلف در زمان های گذشته، و آشنایی با اعتقادات و هنر مردم دنیای پیشین دارید.

معرفی گرایش های رشته هنرهای صناعی

در ادامه گرایش های رشته هنرهای صناعی را به شما معرفی می کنیم:

گرایش فلز

خلق طرح های زیبای هنری بر روی فلز همانند قلم زنی، ملیله کاری و میناکاری در این گرایش آموزش داده می شود.

گرایش آبگینه

این گرایش شامل هنرهای مربوط به آینه کاری، معرق شیشه، تراش شیشه، نقاشی پشت شیشه و… است. انجام هر کار هنری روی شیشه را آبگینه میگویند.

گرایش خاتم و گره چینی

یکی از بارزترین و با ارزش ترین مشخصه های هنر های دستی ایران، هنر خاتم سازی است. این رشته در میان رشته  هنرهای صناعی دارای ارزش و سابقه بسیار بالایی است. به خلق ترکیبات چند ضلعی منظم با اضلاع متفاوت، که از مواد اولیه متفاوت و در رنگ‌های مختلف ساخته می شوند و در نهایت تبدیل به یک طرح زیبا می شوند خاتم سازی می گویند.

گره چینی یعنی اینکه با استفاده از کنار هم قرار دادن کاشی ها، آجرها و دیگر مواد و متریال مختلف، نقش های هندسی تزییناتی بسیار زیبا، اغلب برای ساختمان ها و دکوراسیون درست می کنند. این گرایش در واقع از شاخه های هنر معماری محسوب می شود و همچنین یکی از زیرشاخه های صنایع چوبی نیز به شمار می‌رود.

گرایش سفال

این گرایش رشته هنرهای صناعی دوستداران زیادی دارد.. سفالگری یعنی ساختن ظروف مختلف با استفاده از گل. می‌شود گفت این نوع صنعت از اولین و بارزترین اختراعات انسان‌هاست و یک صنعت کاربردی در زمانهای قدیم بوده است. سفالگری در ایران نیز صنعت درخشان و قدیمی به شمار می رود. زیرا کشور ما به خاطر موقعیت جغرافیایی خاص خود، در محل تقاطع بیشتر تمدن های قدیم بوده است. بنابراین همیشه با صنعت سفالگری سر و کار داشته است.

گرایش کاشی

گرایش کاشی رشته هنرهای صناعی دارای انواع مختلفی از جمله کاشی معرق، مشبک، گره، معقلی و کاشی خشتی است. از کاشی ها عمدتا برای تزیین ساختمانها استفاده می شود و در کشور ایران از دیرباز وجود داشته است. گرایش کاشی به عنوان یک هنر، در دوره اسلامی از شکوفایی و خلاقیت های زیادی برخوردار شده است.

گرایش نساجی سنتی

یکی از گرایش های رشته هنرهای صناعی نساجی سنتی است. نساجی سنتی یک هنر پر رونق و کاربردی برای مردم اعصار گذشته و خصوصا کشور ما بوده است. این حرفه علاوه بر تامین نیاز اولیه انسان به لباس و پوشاک، رشد خلاقیت صنعتگران و امکان نشان دادن استعداد های مختلف شان در این هنر را فراهم می کند. در حدود هشت هزار سال قبل از میلاد مسیح، آثار ریسندگی و بافندگی در کشور ایران کشف شده است. اصل و اساس نساجی دستی در ایران ترکیب دو نخ تار و پود باهم است. که هنگامی که به اشکال گوناگون در کنار هم قرار بگیرند در بافت آنها تنوع ایجاد می شود و باعث بروز زیباترین طرح ها می شود. در این هنر از انواع نخ ها استفاده می شود. مانند نخ پشمی، ابریشمی، الیاف کتان، پنبه ای، فلزی یا الیاف مصنوعی. زیر شاخه های متفاوت نساجی سنتی شامل ابریشم بافی، زری بافی، ترمه بافی، جاجیم بافی و… است.

وضعیت ادامه تحصیل در رشته هنرهای صناعی در مقاطع بالاتر

رشته هنرهای صناعی تا مقطع کارشناسی ارشد اقدام به پذیرش دانشجو می نماید.

بازار کار و آینده شغلی رشته هنر های صناعی در ایران

می توان گفت رشته هنرهای صناعی در دانشگاه یک رشته نوپا و اما پویاست. به خاطر همین نسبت به بقیه زیرشاخه های هنر مانند نقاشی، بازیگری، عکاسی، سفالگری، طراحی پارچه و… هنوز دارای بازار کار گسترده ای نیست. اما بر طبق تحقیقات و مطالعات میدانی تیم مشاوره فسفر در ماههای اخیر، سازمان سپاه بدون هیچ گونه سابقه کاری فارغ التحصیلان این رشته را استخدام می کند. فارغ التحصیلان رشته هنرهای صناعی با ورود به این سازمان و اشتغال به کار، می‌توانند از آینده شغلی خوبی برخوردار باشند و استعدادهای خود را پرورش دهند. همچنین می توانند در تحقیقات و پژوهش در رابطه با این هنر نیز مشغول شوند.

درآمد و حقوق رشته هنر های صناعی در ایران

چنانچه فارغ التحصیلان انواع گرایش های رشته هنرهای صناعی، در سازمانهای سپاه و سازمان های دولتی استخدام شوند از درآمد خوبی برخوردار می شوند. ولی نمی توان درباره میزان درآمد کسانی که در بازار آزاد و یا در کارهای پژوهشی فعالیت می‌کنند رقم قطعی بیان کرد و بستگی به مقدار فعالیتشان دارد. اما به طور میانگین رقم افراد شاغل در بازار آزاد رشته هنرهای صناعی را می توان حدودا چهار میلیون بیان کرد.

دانشگاه های برتر رشته هنرهای صناعی در ایران

• دانشگاه مازندران – بابلسر (محل تحصیل دانشکده میراث فرهنگی وصنایع دستی وگردشگری نوشهر)
• دانشگاه پیام نور استان مازندران – مرکز بابل
• دانشگاه پیام نور استان آذربایجان شرقی – مرکز تبریز
• دانشگاه پیام نور استان یزد – مرکز یزد
• دانشگاه پیام نور استان اصفهان – مرکز اصفهان
• دانشگاه پیام نور استان تهران – تهران شرق
• دانشگاه پیام نور استان همدان – واحد لالجین

کارنامه قبولی رشته هنرهای صناعی – دانشگاه مازندران – بابلسر (محل تحصیل نوشهر)

دانشگاه های پذیرنده رشته ی هنرهای صناعی در انتخاب رشته هنر

بازار کار و آینده شغلی رشته هنرهای صناعی در دنیا

از آنجایی که رشته هنرهای صناعی یک رشته تقریبا نوپا است، هنوز درباره بازار کار و درآمد حقوق این رشته در دنیا اطلاعات کافی و دقیقی وجود ندارد. ولی ما به دنبال روز رسانی این صفحه و دستیابی به اطلاعات دقیق درباره درآمد این رشته در دنیا هستیم.